Η πόλη της Καλαμπάκας
Η Καλαμπάκα είναι πόλη του Νόμου Τρικάλων και πρωτεύουσα του Δήμου Μετεώρων, Βρίσκεται στο βορειοδυτικό μέρος της Θεσσαλικής πεδιάδας. Είναι χτισμένη στους πρόποδες των ιερών βράχων των Μετεώρων και αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της Ελλάδας. Αυτό που έκανε την Καλαμπάκα γνωστή είναι τα περίφημα μοναστήρια που βρίσκονται χτισμένα στις κορυφές των βράχων των Μετεώρων, με αποτέλεσμα, εκατομμύρια τουρίστες να έρχονται από όλο τον κόσμο για να γνωρίσουν αυτό το μοναδικό τοπίο. Συνιστά το πιο αξιόλογο-μετά το Άγιο Όρος μοναστηριακό κέντρο στην Ελλάδα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 250 μέτρων, και ο πληθυσμός της ανέρχεται στους 8.330 κατοίκους (2011). Πρόκειται για μια πόλη με μοντέρνα όψη, που απαρτίζεται από πολλές όμορφες πλατείες, που στολίζονται από σιντριβάνια. Διαθέτει πολυάριθμα και σύγχρονα καταλύματα, όπως ξενοδοχεία, ξενώνες, κάμπινγκ, airbnb, κ.α. Τυχερός οποίος επισκεφτεί αυτόν τον σπάνιο θρησκευτικό προορισμό, μέσα από τον οποίο θα ανακαλύψει έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο.
Ονομασία
Η ονομασία Καλαμπάκα αναφέρεται για πρώτη φορά ως Lills (Kalbakkaya / Qalabaggaya).
Το όνομα προέρχεται από τις τουρκικές λέξεις kalabak / kalpak, που σημαίνει καλπάκι, και kaya, που σημαίνει βράχος. Η ονομασία πρέπει να προέκυψε είτε επειδή κάποιοι βράχοι (π.χ. του Άλτσου ή της Αγίας Τριάδας) πάνω από την Καλαμπάκα μοιάζουν με καλπάκι είτε διότι πάνω στους βράχους, σε μοναστήρια, εγκαταβιούσαν καλόγεροι που φορούσαν σχετικά καπέλα, σκούφους. Στο απογραφικό κατάστιχο avapépetal: «KARYE-İ İSTAGOS, El-meşhur KALBAKKAYA», που σημαίνει «Οικισμός Σταγοί, η φημισμένη Καλαμπάκα».
Έχει υποστηριχθεί από πολλούς ότι σημαίνει Φρούριο στην κορυφή του βράχου (από τις τουρκικές λέξεις kale = φρούριο + bag = κεφάλι, μεταφορικά κορυφή + kaya = βράχος).
Ιστορία
Πρώτος ο Άγγλος περιηγητής William Leake, βασισμένος σε μια αρχαία επιγραφή που βρισκόταν στον τοίχο μιας από τις παλαιότερες εκκλησίες της πόλης (Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστή), είχε προχωρήσει στην ταύτιση της σημερινής Καλαμπάκας με το αρχαίο Αιγίνιον. Αργότερα, την ταύτιση αυτή επιβεβαίωσαν λείψανα οχυρωμένης πόλης που βρέθηκαν κάτω από την Καλαμπάκα. Το 10ο αιώνα μ.Χ. ήταν γνωστή ως Σταγοί, βυζαντινό φρούριο και επισκοπή. Από τα μεσαιωνικά μνημεία της σώζεται μόνο η Εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου. Ήταν κτίσμα του τέλους του 11ου ή αρχών του 12ου αιώνα, που χτίστηκε πάνω στα υπολείμματα παλιότερης εκκλησίας της ύστερης αρχαιότητας. Οι Σταγοί μνημονεύονται για πρώτη φορά στο έργο Διατύπωσις του βυζαντινού αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ' του Σοφού (886-812). Το 1163 υπήρξε αναφορά στο κάστρο των Σταγών. Το 1204 οι Σταγοί περιήλθαν στο Δεσποτάτο της Ηπείρου. Στο τέλος του 13ου αιώνα περιήλθαν στο Δουκάτο των Νέων Πατρών. Το 1334 καταλήφθηκαν εκ νέου από το Δεσπότη της Ηπείρου Ιωάννη Β' Ορσίνι και στη συνέχεια περιήλθαν πάλι για λίγο υπό τον έλεγχο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το 1348 καταλήφθηκαν από τους Σέρβους του Στέφανου Δουσάν. Έφθασαν επί της βασιλείας του αδελφού του, Βασιλιά Συμεών Ούρεση. Όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν τη Θεσσαλία η Καλαμπάκα, την διοικούσε ο Πασάς της Λάρισας και αργότερα του Σαντζακίου των Τρικάλων.
Επί Τουρκοκρατίας αποτέλεσε σημαντικό εμπορικό κέντρο. Οι κάτοικοι ασχολούνταν με την καλλιέργεια και την εμπορευματοποίηση βαμβακιού και μεταξιού άριστης ποιότητας. Η περιοχή είχε στενές σχέσεις με τα αρματολίκια των Χασίων και της Πίνδου και πολλές φορές δέχτηκε τις επιθέσεις των Τουρκαλβανών, κυρίως στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα. Στη θεσσαλική εξέγερση του 1854 κατελήφθη από τους Έλληνες, υπό τους Χριστόδουλο Χατζηπέτρο και Πετροπουλάκη. Τον Μάιο του 1854 έγινε στην Καλαμπάκα μια μάχη, στην οποία σκοτώθηκαν περίπου 500 Τούρκοι. Η πόλη απελευθερώθηκε οριστικά στις 27 Αυγούστου 1881. Τα γερμανικά στρατεύματα έκαψαν ολοσχερώς την Καλαμπάκα στις 18 Οκτωβρίου 1943. Στην κατοχή, υπήρξε για μακρά διαστήματα υπό τον έλεγχο της Αντίστασης.
Αξιοθέατα
Στην πόλη της Καλαμπάκας υπάρχουν το Μουσείο Ελληνικής Παιδείας, η Βιβλιοθήκη της Καλαμπάκας, ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, και το Μουσείο φυσικής ιστορίας.
Κλίμα και Περιβάλλον
Η πόλη της Καλαμπάκας έχει ηπειρωτικό κλίμα στο πλαίσιο του μεσογειακού. Ο χειμώνας είναι υγρός και δριμύς ενώ το καλοκαίρι υγρό και θερμό. Το φθινόπωρο και η άνοιξη είναι βροχερές, με αρκετό κρύο και υγρασία.